Wietnam jest krajem, w którym przez cały rok są jakieś święta. Najwięcej z nich przypada na wiosnę. Najważniejsze święto rodzinne i religijne, to Nowy Rok - Tết Nguyên Đán. Nowy Rok przypada według tradycyjnego kalendarza księżycowego pomiędzy końcem stycznia, a początkiem lutego. Obchody święta rozpoczynają się w wieczór poprzedzający Nowy Rok. W tym roku przypada w nocy z środy na czwartek 3 lutego. Rozpoczyna się Rok Kota.
Oficjalnym kalendarzem obecnie używanym w Wietnamie jest kalendarz gregoriański (Tây Lịch). Natomiast święta religijne obchodzone są według kalendarza chińskiego, który jest kalendarzem słonecznego-księżycowym (âm lịch). Czas dzielił się na 60-letnie wielkie cykle. W ujęciu oficjalnym tworzyły go dwa małe cykle. Wielki cykl dzielił się na pięć dwunastoletnich cykli małych. Każdemu rokowi patronowało jedno zwierzę: Szczur (tý), Bawół (sửu), Tygrys (dần), Kot (mẹo), Smok (thìn), Wąż (tị), Koń (ngọ), Koza (mùi), Małpa (thân), Kogut (dầu), Pies (tuất), Świnia (hợi), przyporządkowane zmieniającemu się żywiołowi – Wody, Ognia, Drewna, Metalu. Zgodnie z astronomicznymi wyliczeniami rok miał 354 dni i podzielony był na 12 miesięcy księżycowych (nguyệt), ustalanych według pełni. Nie zgadzało się to oczywiście z rokiem zwrotnikowym, toteż różnice uzupełniały rozrzucone na przestrzeni lat miesiące przestępne (nhuần).
Na tydzień przed świętem rodzina urządza pożegnanie „tiễn ông táo” (opiekuńczego ducha), który według starych wierzeń wietnamskich, udaje się nieba, aby tam złożyć sprawozdanie z dobrych i złych uczynków członków rodziny. Przy tej okazji ofiaruje mu się nieco żywności (konfitury, herbatę itp.), papierowe banknoty, papierowe ubranie, które są spalane w ofierze na podróż do nieba. W ostatnich dniach przed świętem ozdabia się dom ukwieconymi gałązkami drzewa brzoskwiniowego lub jabłoni. W niektórych okolicach, na wsi przed chatą zatyka się pęk kogucich piór, małe dzwoneczki oraz koszyczek z kadzidłem, lampką oliwną, pomarańczą. Grono ma wskazywać drogę przodkom i odpędzać złe duchy. Nad drzwiami zawiesza się papierowe lub jedwabne płachty z trzema znakami chińskimi, oznaczającymi szczęście, dobrobyt i długowieczność.
W każdym wietnamskim domu przez kilka dni odbywa się sprzątanie i gotowanie. Szykuje się ciasto ryżowe, najważniejszą potrawę na Tết, po wietnamsku zwane „bánh chưng”. Przygotowuje się je z ryżu, mięsa oraz fasoli i zawija w liście specjalnego sitowia, bambusa lub bananowca.
W wigilię Nowego Roku odpalane są petardy, aby przegonić złe duchy. O Giao thừa - północy ma miejsce najważniejsza ceremonia. Głowa rodziny w obecności całej rodziny modli się, pali kadzidło i papiery wotywne, składa dary przed ołtarzem przodków. Wszyscy modlą się do przodków prosząc o pomyślny, szczęśliwy Nowy Rok. Następnie wszyscy wymieniają życzenia oraz podarki noworoczne, po czym siadają do stołu. Dopiero później ludzie zaczynają wychodzić na ulicę, odwiedzać swoich znajomych, nawiedzać świątynie... Wietnamczycy wierzą, że los domu i rodziny w następnym roku zależy od osoby, która jako pierwsza odwiedzi ich podczas tych świąt. Jest to tradycja poświęcenia domu, dlatego proszą osobę sukcesu, aby pierwsza weszła do ich domu.
Święto Tết jest czasem refleksji, podsumowań i przemyśleń. Każdy Wietnamczyk, bez względu na miejsce pobytu, stara się chociaż na te kilka dni wrócić do swojej rodziny, swoich korzeni, do miejsca, gdzie się urodził i wychowywał. Ci, którzy nie mają takiej możliwości, świętują w miejscu swego pobytu, organizując różnego rodzaju spotkania świąteczne, aby chociaż w części wspominać tę niepowtarzalną atmosferę święta Tết: zapach kadzideł, smak potraw, czerwień kwiatów brzoskwiniowych...
Święto Tết trwa od trzech do siedmiu dni. Pierwszy dzień Nowego Roku zgodnie z tradycją poświęcony był kultowi przodków, drugi – najbliższej rodzinie, trzeci – zmarłym. Każdy Wietnamczyk gdziekolwiek by się znajdował, czyni co może, aby podczas Nowego Roku znaleźć się w kręgu najbliższych i każdy składa hołd pamięci za tych, którzy odeszli.
Dla katolików Nowy Rok jest najważniejszym kulturowym i religijnym świętem, odpowiednikiem Nowego Roku, Święta Dziękczynienia i Bożego Narodzenia w jednym. Symbolizuje całkowitą odnowę wszystkich rzeczy. Wszystkie długi powinny zostać spłacone, wszystkie negatywne uczucia powinny pójść na bok, wszystko powinno być czyste i nowe. W wigilię Nowego Roku, zwłaszcza o giao thừa - północy istnieje wiele rytuałów do wykonania, z których głównym jest rước ông bà „powitanie przodków” w domu. Kulturowo, Tết jest celebracją rodziny: wszyscy jej członkowie powinni wrócić do domu rodzinnego, by okazać wdzięczność przodkom, by odnowić więzi rodzinne. Religijnie jest to okazja do najbardziej uroczystego celebrowania kultu przodków. Członkowie rodziny gromadzą się przed ołtarzem poświęconym zmarłym ze zdjęciami przodków, wykonują głębokie pokłony, palą kadzidła, składają ofiary i proszą o ich opiekę. Katolicy wypowiadają słowa modlitw przed ołtarzem.
Na pierwszy dzień Nowego Roku, katolicy udają się do kościoła by wielbić Boga, prosząc Go o pokój i dostatek. Na drugi dzień modlą się za swoich bliskich zmarłych, za przodków, dziadków i rodziców. Tego dnia odprawiana jest Msza święta w intencji zmarłych w kościele lub na cmentarzu. Na trzeci dzień z prośbą o uświęcenie pracy.
Tradycyjnym pozdrowieniem w okresie nowego roku jest "Gratuluję i życzę wiele bogactwa", jednak tłumaczy się je także jako "Bądź szczęśliwy i bogaty". Jest to również okazja do obdarowywania się przez panny i kawalerów kopertami koloru czerwonego, z monetami i życzeniami rychłego ślubu. Jest to też znak powodzenia i dobrobytu. Również dzieci otrzymują noworoczny prezent w postaci czerwonych kopert z życzeniami. Obecnie wszyscy pozdrawiają się prostym CHÚC MỪNG NĂM MỚI "Szczęśliwego Nowego Roku".
Łukasz Vũ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét